İskonto Nedir? İskonto Oranı Nasıl Hesaplanır?

“İskonto nedir?” sorusuna; bir mal ya da hizmetin belirli bir oranda indirim uygulanarak satışa sunulmasını ifade eden ekonomik ve finansal bir kavramdır, olarak yanıt verilmesi mümkündür. İlgili kavram; işletmelerin müşteri çekmek, stoklarını eritmek ya da nakit akışını hızlandırmak amacıyla uyguladığı bir fiyat indirimi yöntemidir. 

İskonto oranı, yüzdelik bir değer olarak belirlenir. Hesaplanırken ise indirimin uygulandığı tutarla iskonto yüzdesi çarpılır. Örneğin; belirli bir malın satış fiyatı 1.000 TL ve iskonto oranı %10 ise indirimin tutarı 100 TL olur ve malın yeni fiyatı 900 TL olarak hesaplanır.

İskonto Türleri

İskonto, nominal ve efektif olmak üzere iki türe ayrılır. Bu doğrultuda nominal iskonto, belirli bir yüzdelik indirim oranının doğrudan uygulandığı basit bir iskonto yöntemidir. Bunun yanı sıra söz konusu kavram, belirli bir finansal işlem ya da ticari faaliyet kapsamında nominal değer üzerinden doğrudan uygulanan iskonto oranı ile hesaplanan indirim tutarını ifade eder. Basit iskonto yöntemi olarak da adlandırılan kavram, ticaret ve finans sektörlerinde yaygın olarak kullanılır. 

Nominal iskonto, herhangi bir bileşik faiz ya da karmaşık finansal hesaplamalar içermeden yalnızca belirlenen nominal iskonto oranının uygulanmasıyla elde edilir. Nominal iskonto hesaplamalarında ise temel olarak şu formülden destek alınır:

• İskonto Tutarı = Anapara x İskonto Oranı x Süre

Formülde, iskonto tutarı belirlenirken anapara (nominal değer),iskonto oranı ve sürenin çarpımı esas alınır. Örneğin; 10.000 TL tutarındaki bir senet üzerinde %5 oranında nominal iskonto uygulanırsa hesaplanan tutar 500 TL olacaktır. 

Efektif iskonto ise faiz oranları dikkate alınarak yapılan ve daha karmaşık hesaplamalar gerektiren bir iskonto türüdür. Bu noktada finans kurumları, iskonto oranlarını belirlerken piyasa koşulları, enflasyon oranları ve rekabet düzeyi gibi çeşitli faktörleri göz önünde bulundurur. Bunun yanı sıra efektif iskonto yöntemi, nominal yöntemden farklı olarak bileşik faiz etkisini de dikkate alarak daha hassas bir hesaplama yapısı sunar. İskontonun ekonomik etkileri değerlendirildiğinde tüketici davranışlarını doğrudan etkileyen bir faktör olduğu görülür. 

İskonto Nasıl Hesaplanır?

Ticari işlemlerde sıkça kullanılan iskonto kavramı, peşin ödeme ya da büyük çaplı alımlarda müşterilere sağlanan bir avantaj olarak uygulanır. Bu çerçevede iskonto hesaplamaları, işletmelerin fiyat politikalarını belirleme noktasında son derece önemli bir unsurdur. Bununla birlikte iskonto hesaplamaları farklı yöntemlere göre gerçekleştirilebilir. En yaygın iskonto türleri arasında ise aşağıdaki kavramlar yer alır:

• Ticari İskonto: Ürün ya da hizmet bedeli üzerinden belirli bir oranda yapılan doğrudan bir indirimdir.
• Bileşik İskonto: Birden fazla iskonto oranının sırasıyla uygulanmasıyla elde edilen indirimdir.
• Finansal İskonto (Faiz İskontosu): Vadeli alacakların belirli bir iskonto oranı ile bugünkü değere indirgenmesi işlemidir.

Ticari iskonto, bir mal ya da hizmetin liste fiyatı üzerinden belirli bir oranda yapılan doğrudan indirimdir ve satış hacmini arttırmak ya da müşteri bağlılığını sağlamak amacıyla uygulanır. Bunun yanı sıra bileşik iskonto, bir ürün ya da hizmete birden fazla iskonto oranının ardışık olarak uygulanmasıyla elde edilen indirim yöntemidir. Söz konusu yöntemde her bir iskonto, bir önceki iskonto sonrası kalan tutar üzerinden hesaplanır. 

Finansal iskonto ise vadeli alacakların belirli bir iskonto oranı ile bugünkü değere indirgenmesini ifade eder. Bununla birlikte finans ve bankacılık sektöründe tahsil edilecek borçların erken ödenmesi durumunda uygulanan bir hesaplama yöntemidir. 

Yukarıda yer alan üç iskonto türü, işletmelerin fiyatlandırma stratejileri ve nakit akış yönetimi açısından önemli araçlardır. Doğru kullanıldığında ise işletmelere rekabet avantajı sağlar.

İşletmeler; iskonto oranlarını belirlerken maliyetlerini, rekabet koşullarını ve müşteri davranışlarını dikkate almalıdırlar. Doğru hesaplama yöntemleri kullanılarak yapılan iskontolar hem müşteri memnuniyetini arttırır hem de işletmelerin rekabet gücünü destekler.

İskontonun Avantajları Nelerdir?

İskonto, işletmelerin nakit akışını hızlandırmalarına katkıda bulunur. Bu noktada alıcılar, indirimden faydalanabilmek için ödemelerini erken yapma eğiliminde oldukları için satıcı firmalar tahsilat sürelerini kısaltarak likidite pozisyonlarını güçlendirebilirler. Bununla birlikte söz konusu kavramın sunmuş olduğu avantajlar arasında şunlar da yer alır:

Müşteri Çekme ve Satış Hacmini Artırma
İskonto uygulamaları, müşterileri cezbetmek ve talebi artırmak için etkili bir stratejidir. Bilhassa rekabetin yoğun olduğu sektörlerde iskonto sayesinde müşterilere daha cazip fiyatlar sunularak satış hacmi arttırılabilir.

Stok Yönetiminin Kolaylaştırılması
Perakende başta olmak üzere üretim sektörlerinde de stok maliyetlerini düşürmek amacıyla iskonto uygulanabilir. Belirli dönemlerde yapılan indirimler, stokların hızla eritilmesini sağlayarak depolama maliyetlerini en aza indirir ve yeni ürünlerin piyasaya sürülmesini kolaylaştırır.

Risklerin Azaltılması
İskonto, alacakların hızlı bir şekilde tahsil edilmesini sağladığı için işletmelerin finansal risklerini azaltmalarına yardımcı olur. Uzun vadeli tahsilatlar yerine erken ödeme avantajı sayesinde işletmeler, tahsilat riskini en aza indirerek malî yapısını güçlendirebilirler.

Tedarikçi ve Müşteri İlişkilerinin Güçlendirilmesi

Tedarikçiler ve müşteriler arasındaki ilişkilerde iskonto önemli bir teşvik unsuru olabilir. Bu kapsamda satıcılar, düzenli olarak iskonto sunarak müşteri memnuniyetini arttırabilir ve uzun vadeli iş ilişkileri kurabilirler. Aynı şekilde tedarikçilerden alınan iskontolu ürünler, işletmelerin maliyetlerini düşürerek kâr oranlarını artırmalarını mümkün kılar.

İskonto hem satıcı hem de alıcı açısından karşılıklı pek çok avantaj sunan nitelikli bir ticari uygulamadır. Doğru kullanıldığında işletmelerin finansal yapısını güçlendirmeye, rekabet avantajı elde etmeye ve müşteri bağlılığını arttırmaya katkıda bulunur.

Qukasoft E-Ticaret Altyapısı ile Ürünlerinize Kolaylıkla İskonto Tanımlayabilirsiniz

Qukasoft e-ticaret altyapısı ile ürünlerinizdeki iskonto oranlarını kolay bir şekilde yönetebilir ve profesyonel bir e-ticaret sitesini zahmetsizce oluşturabilirsiniz. Bu doğrultuda Qukasoft’un gelişmiş yapay zekâ destekli çözümleri sayesinde rakiplerinizin önüne geçerek dijital pazarda avantaj elde etmeniz de mümkün olur.

Qukasoft’un öne çıkan hizmetleri arasında yapay zekâ destekli çözümler, e-ihracat, native mobil uygulama, B2B-toptan satış, konsept tasarımlar, pazaryeri-muhasebe entegrasyonları, ödeme entegrasyonları, kargo ve XML entegrasyonları ve satış-operasyon yönetimi gibi pek çok opsiyon yer alır.  

QukaPanel ile de siparişlerinize ve deponuza hızlı erişim sağlayarak operasyon süreçlerinizi verimli bir şekilde yönetebilirsiniz. Tüm bu ayrıcalıklarla Qukasoft, işletmenizin dijital dönüşümünü destekleyen kapsamlı bir e-ticaret altyapısını müşterilerinin hizmetine sunar.